中国是如何将一堆废铁打造成航空母舰的

TRUNG QUỐC BIẾN SẮT VỤN THÀNH TÀU SÂN BAY NHƯ THẾ NÀO?

中国是如何将一堆废铁打造成航空母舰的？

Năm 2012, một cột mốc lịch sử được ghi lại khi Trung Quốc chính thức đưa tàu sân bay đầu tiên mang tên "Liêu Ninh" vào biên chế hải quân. Con tàu này không chỉ là niềm tự hào của Trung Quốc mà còn là biểu tượng cho tham vọng vươn ra đại dương của quốc gia đông dân nhất thế giới lúc bấy giờ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng 10 năm trước đó, "Liêu Ninh" chỉ là một xác tàu rỉ sét, không hệ thống điện, không động cơ hoạt động và bị bỏ rơi tại một xưởng đóng tàu ở Ukraina. Đó là "Vira" (tên ban đầu của tàu), một con tàu tưởng trừng chỉ còn là một đống sắt vụn.

2012年，中国正式将首艘名为“辽宁舰”的航母编入海军序列，这一事件被载入历史性里程碑。这艘航母不仅是中国的骄傲，更是当时世界第一人口大国向海洋伸展野心的象征。然而，很少有人知道，10年前的“辽宁舰”还只是一具锈迹斑斑的空壳，没有电力系统，没有发动机，被遗弃在乌克兰的一家造船厂。它就是“瓦良格号”（该舰原名），一艘曾雄心勃勃却只剩一堆废铁的航母。

中国究竟如何将这堆废铁变成现代化航母？要了解“辽宁舰”的故事，我们需回到20世纪末，那时苏联仍是与美国对峙的超级大国。

当时的乌克兰作为苏联加盟共和国，是庞大的军事工业中心。在尼古拉耶夫市的黑海造船厂，这里曾是苏联海军建造包括航母在内的强大战舰的核心。1985年开工的“瓦良格号”航母正是其中之一，这艘属于“基辅级”的航母设计为重型载机巡洋舰，既能搭载舰载机，又具备从甲板下发射反舰导弹的能力，排水量超6万吨，全长304米，是苏联海军野心的象征。然而，1991年苏联解体彻底改变了它的命运。乌克兰独立后，继承了苏联的部分军事遗产，包括这艘未完工的航母。但由于经济薄弱，加上来自美国和俄罗斯的压力，乌克兰无力维持大型国防项目。尽管“瓦良格号”已完成约68%的船体、发动机和部分基础系统，却仍被遗弃在造船厂，电力系统、雷达和设备逐渐被拆解，这艘价值数十亿美元的航母沦为暴露在风雨中的废铁堆，年复一年锈蚀。1995年，乌克兰决定将其移交给黑海造船厂处理，但一艘未完工的航母属于敏感战略装备，几乎无人问津，“瓦良格号”成为后苏联时代乌克兰军事工业衰退的象征。

当“瓦良格号”在乌克兰逐渐锈蚀时，数千公里外正在崛起的中国，开始萌生打造现代化海军的野心。20世纪90年代，中国海军主要在近海活动，缺乏远洋作战能力，且完全没有航母经验。为了实现走向深蓝的目标，中国需要一个学习的平台，而“瓦良格号”正是一个黄金机会。

1997年，一项秘密计划展开。中国人民解放军没有直接出面，而是通过澳门的“创律集团”运作，负责人是一位前军人出身的商人。以“购买航母改造成澳门海上赌场”为掩护，与乌克兰的谈判开始了。谈判过程并不简单，乌克兰虽然缺钱，但对向中国出售战略装备心存顾虑，毕竟正处于美西方的严密监视下。为了说服乌方，中方承诺该航母将仅用于民用目的。最终在1998年，交易以2000万美元达成——对于一艘未完工的航母来说，这是极低的价格。交易还包括数十吨设计图纸和专用配件，这些都是苏联航母技术的宝贵知识财富。

但问题不止于购买，更大的挑战是如何将这艘没有发动机、没有电力系统的庞然大物跨越上万海里运回中国。“瓦良格号”从乌克兰到中国的运输，堪称海运史上最具传奇色彩的旅程之一。由于无法自行航行，它必须由强大的拖船牵引。1999年，它离开乌克兰，开始了长达3年、充满无数阻碍的拖行之旅。当航母抵达连接黑海与地中海的博斯普鲁斯海峡时，土耳其政府禁止其通过，理由是“船体过大且无动力，可能对沿岸设施尤其是伊斯坦布尔构成危险”。但许多人认为，土耳其背后受到美国压力——美国不希望中国拥有潜在的航母力量。于是，中土方展开了长达3年的谈判。中国承诺提供经济援助、旅游合作，甚至支付巨额保险费用以确保安全。最终在2001年底，土耳其同意放行，但要求必须由6艘拖船和21艘辅助船只护航，确保不发生事故。

穿越博斯普鲁斯海峡后，航母继续横跨地中海，绕过非洲。由于禁止通过苏伊士运河，它不得不绕行印度洋前往中国。整个航程耗时123天，航行15200海里（约28000公里），期间遭遇风暴、技术故障和搁浅风险。曾有一次拖缆在风暴中断裂，导致航母失控漂流数小时才被重新控制。2002年3月，这艘航母最终抵达中国辽宁大连港，而非最初宣称的澳门。它的出现标志着一个重大转折，也开启了新的挑战：如何将锈迹斑斑的空壳变成一艘能运作的航母？

抵达大连时，中国的领导人难掩激动——这是他们首次有机会拥有航母，尽管只是未完工的船体。但很快，兴奋让位于现实：航母状况凄惨，没有电力、雷达和指挥系统，船体经过近15年的遗弃已严重锈蚀。然而，接下来的发展证明了中国的决心。“瓦良格号”被拖上干船坞后，中国海军专家和中船工业团队立即开始检测，结果令人惊喜：船体质量极高，得益于苏联的先进钢材和防腐蚀涂层技术，船体基本完好，除锈后内部钢材几乎崭新，整体结构被评价为“极佳”。更重要的是，他们拥有了技术图纸——这些无价之宝详细展示了航母从船体结构到武器系统的设计。这些发现表明，这艘航母不仅是一具空壳，更是中国学习和发展的完美平台。

2005年，“瓦良格号”被拖入大连30万吨级船坞，开始了长达4年的改造工程，分为两个主要阶段：第一阶段是修复，全面清理船体、除锈并喷涂新的防腐蚀涂层，恢复包括供电、照明通风和基本操控系统，修复蒸汽锅炉使航母能够自主航行。经过这一阶段，航母从静止的空壳变为具备基本行动能力的舰船。但要成为真正的航母，还需要更多：

为将“瓦良格号”改造成实用航母，中国聚焦三个核心要素：

1. 飞行甲板：航母设计有滑跃式甲板以辅助舰载机起飞，中国进一步完善甲板，安装阻拦索确保飞机安全降落，并测试甲板承重能力；

2. 舰载机：选择基于俄罗斯苏-33仿制并优化的歼-15作为舰载机；

3. 防御与指挥系统：配备近程防空系统以拦截导弹和敌机，安装雷达系统探测空海目标，集成指挥控制系统实现与舰载机编队和护航舰艇的协同。

2009年4月，“瓦良格号”被转移至大连新码头，并正式更名为“辽宁舰”——以它“重生”之地辽宁命名，这个名字标志着苏联时代的终结，以及在中国海军中以新身份开启的使命。

2011年起，“辽宁舰”开始海上试验，测试航行能力、雷达系统和歼-15舰载机的运作。经过一年多、数十次试验，2012年9月，“辽宁舰”正式交付中国海军，成为中国首艘航母。它的诞生不仅是技术成就，更是中国海军的战略跨越：在此之前，中国海军以近海防御的驱逐舰和潜艇为主，缺乏远洋作战能力；“辽宁舰”凭借舰载机和护航编队，将中国海军的活动范围扩展了约2000公里，使其能够在多个海域部署力量。

从苏联的一堆废铁和配套设计资料中，中国至少缩短了20年的航母技术发展进程。中国工程师学会了船体设计、动力系统和飞行甲板技术，这些经验直接应用于首艘国产航母“山东舰”（2019年服役），使其设计更优化、建造周期更短。“辽宁舰”也成为数千名中国飞行员、工程师和水兵的实战课堂——运作航母需要从舰载机起降操控到作战编队协同的复杂技能，中国为此建立了海上训练中心，模拟“辽宁舰”甲板环境以培养飞行员。

在“辽宁舰”之前，中国战舰多为多功能设计，集反舰、防空、反潜于一体，但未能充分发挥每种舰艇的独特优势。而“辽宁舰”改变了这一思维，推动中国海军向类似美国海军的新型作战模式转型。它不仅是一件武器，更是中国崛起的象征，见证了中国如何将一堆废铁转化为属于自己的海上力量。

以下是越南网友的评论：

hoanghai-z2p
các pháp sư trung hoa phải nói là đỉnh

中国工程师真的很厉害

CuongPham-mj9mx
Việt nam cũng đỉnh không kém đâu

我们越南也不逊色啊

TuiY-e5f
TQ quá đỉnh, giống như mua 1bộ khung vỏ xe o tô rồi biến nó thành siêu xe

中国太厉害了，就像买了一套汽车框架然后把它打造成一辆超跑

tannguyen-l1h
khâm phục sự nỗ lực của Trung Hoa , xn cúi đầu cảm ơn

佩服中华的努力，鞠躬感谢

skytransang939
hán nô

你是汉奴

LeHungTien1982
Vãi cả chu bin

全是垃圾航母

TheAnh0617
Sao k quỳ xuống mà vái

为什么不跪下而是站着

QUYPHAM-ns9ou
Mắc gì phải cảm ơn

凭什么要感谢

Nightsky0702
cám ơn cái j

感谢什么鬼

RTang001
Tôi không bao giờ ghét Trung Quốc,tâm hồn tôi cùng bác hồ như nhau,uống nước nhớ nguồn,luôn luôn nhớ ơn người giúp đỡ mình trong khó khăn nhất,tìm bạn tốt không bằng tìm bạn cũ,tìm bạn mới không bằng tìm bạn hiền,lấy tấm lòng chân thành đối với người giúp mình,có ngày hôm nay như vậy,bác hồ luôn biết ai là người sẵn sàng thật lòng giúp mình,không gian xảo,không chơi đểu,không ăn cháo đá bát,không đâm dao sau lưng người giúp đỡ mình,nên bạc Long vĩ tự nhiên về với mình mà người bạn biết lúc mình cần thiết,nói chung Trung Quốc là tốt với chúng ta bao lâu không muốn nó phai màu.

我从不恨中国，我的心境和胡伯伯一样，喝水不忘挖井人，永远感恩在最困难时帮助过自己的人。找好的朋友不如找老朋友，找新朋友不如找忠厚的朋友。用真诚的心对待帮助过自己的人，总有一天会明白，胡伯伯知道谁是真心愿意帮助我们的人。不玩心眼，不耍花招，不恩将仇报，不背后捅刀，福气自然会来，朋友也会在需要时出现。总之，中国对我们好，不希望它没落。

uctintran3703
Cùng nghỉ như bạn,có chút lung lay,cũng vì người lãnh đao hay cái gì đó ,cũng như bạn chơi với nhau có tý mất lòng cũng vì nhậu

和你想法一样，有点动摇，也是因为领导人或其他因素，就像朋友一起玩，有点失望也是因为喝酒

kimtienly23
Hảo bằng hữu

好厉害

thienvu4181
Quá hay!

太棒了！

mysknowledge
20 triệu USD vào năm 1998 là lớn chứ không nhỏ, tuy nhiên chừng đó để mua dc con tàu sân bay giá trị đến vài tỷ USD và bản thiết kế thì quả thật quá hời , TQ có chiến lược và tình báo quốc phòng đỉnh thật

1998年2000万美元不算少，但能买到价值数十亿美元的航母和设计图，确实太划算了。中国的战略和国防情报真的很强。

HueChung-o8p
Ông bl chắc bên tình báo quân đội, việc gì cũng biết
Chắc những cố vấn cho bộ trưởng bộ quốc phòng thì giỏi ntn

肯定在军事情报部门，什么都知道。估计给国防部长当顾问的人都这么厉害

HungNguyen-ve1vi
Kể ra mua bản vẽ giá 20tr đô đã là 1 món hời rồi. Mua bản vẽ tặng xác tàu

说起来，花2000万美元买设计图已经很划算了。买设计图送空壳航母

kimtienly23
Bậc thầy thẩm du. Rồi tàu sân bay trở thành sắt vụn.

然后航母变成废铁。

inhOoO
Sắt thép của của Nga hay Ukraine có độ bền rất kinh khủng trong môi trường biển cả.. Tất cả những ai đi biển của Việt Xô đều biết điều đó

俄罗斯或乌克兰的钢材在海洋环境中耐用性惊人，所有曾在苏联航海的人都知道这一点

TuNguyen-nb4lf
Mua đc cả bản vẽ thì khác gì chuyển giao kỹ thuật

能买到设计图，跟技术转让没什么区别

rurorack4280
khác chứ, chuyển giao kỹ thuật còn là việc chuyển giao máy móc, công cụ sản xuất, cả việc luyện kim nữa. Còn bản vẽ thì có mỗi bản vẽ thôi, ông phải có người xem, hiểu bản vẽ và biến được bản vẽ đó thành thực tế mới được

不一样，技术转让还包括转让机器、生产工具甚至冶金技术。设计图只是图纸，得有人能看懂图纸并把它变成现实才行

ZxLEMxZ
Đúng một phần sau con Liêu Ninh này Trung Quốc còn tự chế được 2 con nữa

没错，辽宁舰之后中国还自制了两艘航母

mysknowledge
đúng hơn tiền 20 triệu đó để mua bản vẽ thì đúng hơn, vì con liêu ninh này chất lượng thép làm thân tàu không đồng nhất dẫn đến sự cố liên tục không thể trực chiến toàn thời gian. và phần lớn vẫn dành để tập luyện và tại cảng sửa chữa hơn là đi biển. tuy nhiên nó mua dc bản vẽ là đã nắm dc cái cơ bản đến 60-70% để làm tàu sân bay rồi , bằng chứng là con tàu sân bay Sơn đông ra đời rất nhanh sau đó

更准确地说，2000万是买设计图的钱，因为辽宁舰的船体钢材质量不统一，导致故障频发，无法全天候作战。大部分时间还是用于训练和在港口维修，而非出海。但买到设计图已经掌握了60-70%的航母基础技术，证据就是山东舰之后很快就诞生了

thanhgiayha9354
M còn không biết kỹ thuật, bản vẽ là gì, qui định ra sao mà đi phán.

我连技术、设计图是什么都不知道，凭什么乱评论

longcaoba6115
Dù sao nó giỏi hơn mình nhưng tôi vẫn ghét, ghét vì có ngày nó mang cục sắt này ra nghênh với mình.

不管怎样，比我厉害，但我还是恨，因为有一天它会用这堆钢铁来威胁我

Thinbo31
Sắt vụn mà giá 20tr USD mà phải đi con đường phía sau để mua cho bằng được của Ukraina

2000万美元的废铁，还得走后门才能让乌克兰卖

truongdoan6571
Nhưng nó cũng gần trăm ngàn tấn với chất lượng cao,và quý giá nhất là giúp Trung Quốc rút ngắn vài chục năm nghiên cứu

它也有近十万吨的高质量钢材，最珍贵的是帮助中国缩短了几十年的研究时间

NamNguyễn-z1x2o
Rùi cũng trở về sắt vụn thoy.

最后还是会变成废铁的

quyetnguyen233
Cái j chả sẽ thành sắt vụn nói như kiểu ai rồi cũng phải chết. Tàu sân bay tỷ đô của Mẽo rồi cũng về sắt vụn hết

什么东西不会变成废铁？就像人都会死一样。美国几十亿的航母最后也会变成废铁

TuiY-e5f
Kể cả trạm vũ trụ iss 150 tỷ đô cũng thành sắt vụn

就连1500亿美元的国际空间站也会变成废铁

hiephoang2023
TQ mua thiết kế thôi ...chứ mày mò hàng chục năm cũng chẳng làm đc hoàn chỉnh

中国只是买了设计图，你自己琢磨几十年也造不出来

trantuankts1290
20 triệu không thể tổ chức thuê được thiết kế.

2000万连设计费都不够

truongdoan6571
Ấn Độ mua loại tương tự 1đô và nhờ nga cải tạo chiếc tương tự sau đó là hết gần bốn tỷ ấy và quan trọng là đóng tàu dòng này chỉ có Liên Xô và Ukraine có kỹ thuật các nước khác không dùng thiết kế này

印度买了一艘类似的，靠俄罗斯改造，最后花了近40亿，关键是这种航母只有苏联和乌克兰有技术，其他国家不用这种设计

HueChung-o8p
VN có tên lửa Liên lục địa chưa ạ
Nếu chưa có mà các nhà khoa học VN nghiên cứu được liệu tàu,miên , mỹ có phản đối ko ạ
Ai biết bl giúp với ạ

越南有洲际导弹了吗？如果还没有，越南科学家研究的话，美缅会反对吗？有谁知道吗？求解答

xeomlinh
Không có đâu vì khó làm lắm với nó là vũ khí chiến lược dễ bị dòm ngó lắm

没有，因为太难造了，而且这是战略武器，容易被监视

HueChung-o8p
Hàng xóm có, mà mình ko có thì ko công bằng cho lắm

邻居有，我们没有，太不公平了

xeomlinh
@HueChung-o8p công nghệ đâu mà làm nó bay gấp chục lần tốc độ âm thanh làm ra cái động cơ khó lắm

什么技术能让它以几十倍音速飞行？造发动机太难了

cucbin890
Má ơi đi từ U về TQ 3 năm. Đi như Đường Tăng luôn

我的天啊，从乌克兰回中国花了3年，跟取经似的

truongdoan6571
Bị giữ ở Thổ Nhĩ Kỳ hơn hai năm còn thực tế thì có hơn trăm ngày thôi

被土耳其扣了两年多，实际也就一百多天

TânĐặng-h9f
Tàu sân bay là vũ khí cho hải quân viễn chinh.. china thì đi đâu, giời ơi.. Mỹ người ta có hàng ngàn căn cứ khắp nơi trên thế giới, lực lượng trải rộng khủng khiếp, hạm đội hải quân quy mô người ta mới xài tàu sân bay.. ông china sở hữu tàu sân bay vì tiếng nhiều hơn miếng.. kiểu như nhà có 2 người sắm xe 16 chỗ

航母是远洋海军的武器。天啊，中国能开到哪儿去？美国在全球有几千个基地，力量覆盖惊人，人家有庞大的海军舰队才用航母。中国有航母只是说得比做得多，就像家里两个人买16座的车

HoanTran-zz9xm
Nó kiểu bước dần , họ tính đường dài chứ , muốn là cường quốc thì phải kiểm soát biển , tham vọng TQ không bao giờ nhỏ đâu

他们是一步步来，做长远打算，想成为强国就得控制海洋，中国的野心一直都不小啊